อยุธยา มี ๒ ความหมาย เดิมหมายถึง “กรุงเก่า” คือ จังหวัดพระนครศรีอยุธยาในปัจจุบัน  อีกความหมายหนึ่ง หมายถึง กรุงรัตนโกสินทร์ ซึ่งเป็นราชธานีแห่งใหม่ที่ถือว่าเป็นกรุงเก่ามาถือกำเนิดใหม่บนรากฐานของมรดกทางวัฒนธรรมและศิลปวิทยาการเดิมของอยุธยา ดังที่นายนรินทร์ธิเบศร (อิน) พรรณนากรุงรัตนโกสินทร์ไว้ในนิราศนรินทร์ว่า

                       “อยุธยายศล่มแล้ว              ลอยสวรรค์  ลงฤๅ 
                   สิงหาสน์ปรางค์รัตน์บรร-      เจิดหล้า 
                   บุญเพรงพระหากสรรค์         ศาสน์รุ่ง  เรืองแฮ 
                   บังอบายเบิกฟ้า                      ฝึกฟื้นใจเมือง”

ถอดความได้ว่า อยุธยาเดิมซึ่งเป็นเมืองอันสง่างามได้ล่มไปแล้ว แต่ได้ลอยจากสวรรค์มาบังเกิดใหม่เป็นกรุงรัตนโกสินทร์ พระราชวังแลวัดวาอารามจึงได้งดงามบรรเจิดปรากฏแก่โลก ที่เป็นดังนี้เพราะบุญกุศลที่พระมหากษัตริย์ได้ทรงบำเพ็ญมา ทรงยังให้พระศาสนาเจริญรุ่งเรือง ปิดบังหนทางสู่อบายภูมิ เปิดหนทางสู่สวรรค์ แลฟื้นฟูจิตใจของชาวเมืองขึ้นมาได้

ที่มา :  บทวิทยุรายการ “รู้ รัก ภาษาไทย”  ออกอากาศทางสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย เมื่อวันที่ ๒๓ เมษายน พ.ศ. ๒๕๕๗ เวลา ๗.๐๐-๗.๓๐ น.